بیوگرافی زاها حدید Zaha Hadid
زَها حَدید معمار برجسته عراقی-بریتانیایی در سبک واسازی بود.
اغلب آثار وی انعکاس آمیزهای از ساختمانسازی، زمینشناسی و مناظر اطراف است. آثار و طراحیهای وی با حرکت و جریان داشتن، ضمن پیروی از هندسه نااقلیدسی، نظم جدیدی را در فضا ایجاد میکنند. معماری زها حدید را میتوان تلاش برای ایجاد پلی میان مدرنیسم متقدم و عصر دیجیتال دانست.
حدید در سال ۲۰۰۴ نخستین زنی بود که به دریافت جایزه معماری پریتزکِر نائل آمد. او در طول دوران فعالیت حرفهای خویش حدود ۹۵۰ پروژه را در ۴۴ کشور به اجرا درآورد. مجله فوربز در سال ۲۰۰۸ او را به عنوان شصت و نهمین زن قدرتمند جهان لقب داد.
زندگی نامه:
زها محمد حدید در بغداد به دنیا آمد. پدرش محمدحدید از بنیانگذاران حزب دمکراتیک ترقیخواه عراق و در سالهای ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۰ وزیر دارایی عراق بود و مادرش وجیهه الصابونجی متعلق به خانوادهای متمول از شهر موصل بود. زها دوران دبیرستان را در مدرسهای که راهبههای کاتولیک فرانسوی در بغداد اداره میکردند، تحصیل کرد و پس از آن که مدت کوتاهی در سوئیس و انگلستان بود به خاورمیانه بازگشت و تحصیلات دانشگاهی خود را در بیروت پی گرفت.
زها مدرک ریاضیات خود را از دانشگاه آمریکایی بیروت اخذ کرد و سپس برای تحصیل در مدرسه معماری لندن (AA) راهی لندن شد. او بعد از فارغالتحصیل شدن از دانشگاه با استاد اسبق خویش رم کولهاس در دفتر معماری او. ام. ای به کار مشغول شد و در سال ۱۹۷۷ عضوی از آن شد. در سالهای نخست فعالیت حرفهای طرحهای حدید اگرچه جلب توجه میکردند، اما به دلیل این که غیرقابل ساخت تشخیص داده میشدند، به مرحله اجرا نمیرسید. در سال ۱۹۷۹ دفتر مستقل خود را در لندن ایجاد کرد و در همان سالها در مدرسه معماری لندن (AA) به تدریس مشغول بود. زها حدید برنده مدالها و جوایز متعددی شده بود، از جمله “مدال سلطنتی معماری” در بریتانیا و جایزه بهترین طرح معماری سال ۲۰۱۵ که برای طراحی یک مجموعه فرهنگی در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان دریافت کرد. طی ۱۶۷ سال، زها حدید نخستین زنی بود که مدال سلطنتی بریتانیا رادریافت کرد. او پیشتر در سال ۲۰۱۲ لقب تشریفاتی بانو (به انگلیسی: Dame) را از ملکه بریتانیا دریافت کرده بود.
زها حدید هیچگاه ازدواج نکرد و بچهای نداشت.
انتقادات:
برخی از منتقدان سبک و شیوه آثار حدید را بیش از حد عجیب و غریب و متفرعنانه نامیدهاند و معتقدند که حامیان مالی بعضی از پروژههای وی دولتهای دیکتاتوری بودهاند.
شون گریفیث، استاد معماری چنین میگوید که آثار زاها حدید مانند یک ظرف خالیاند که به سادگی در خدمت هر ایدئولوژی و هر حکومتی قرار میگیرند.
همچنین طرح وی برای مرکز تجاری در پکن موسوم به کهکشان سوهو مورد انتقاد شدید فعالان میراث فرهنگی چین قرار گرفت، آنها معتقد بودند که این طرح خسارتها و تخریبهای زیادی در محلات تاریخی پکن به وجود آورده و طرح تاریخی این محلات را به کلی برهم زده است.
منتقدان هتل آپارتمان پنج ستاره پاسارگاد فرشته در تهران با انتقاد به این پروژه میگویند که ۴۰ طبقه این عمارت اضافی است.
محل تولد: بغداد عراق
تاریخ تولد: ۳۱ اکتبر ۱۹۵۰
محل وفات: میامی آمریکا
تاریخ وفات: ۳۱ مارس ۲۰۱۶
تحصیلات:
مدرک ریاضیات از دانشکاه آمریکایی بیروت
مدرسه معماری لندن (AA)
سبک: واسازی ( ساختار شکنی )
آثار:
برج لیلیوم در ورسا – لهستان
غرفه ی ویدئو موزیک گرونینگن در هلند
بار رستوران مونسون در ژاپن
ترمینال سالرنوی ایتالیا
کتابخانه ی دانشگاه سویل
دانشگاهی در مکزیک
پلی در ابوظبی
سالن اپرا در دبی
موزه امپرسیونیسم کوپنهاگن
مجتمع هنرها در رم
دپارتمان هنر اسلامی لوور در پاریس
ایستگاه آتشنشانی شهر دانشگاهی ویترا در سال ۱۹۹۴ در آلمان
پل مسکونی لندن روی رودخانه ی تمز در سال ۱۹۹۶
مرکز هنر معاصر رزنتال در سین سیناتی آمریکا در سال ۱۹۹۸
سالن اپرای کاردیف در سال ۱۹۹۹
ترمینال تراموا و پارکینگ اتومبیل در استراسبورگ فرانسه در سال ۲۰۰۱
ساختمانی برای پیست اسکی برگیزل در اینسبورگ اتریش در سال ۲۰۰۲
سکوی پرش اسکی برسگیل در سال ۲۰۰۲ ، اینسبورگ اتریش
ساختمان مرکزی ب ام و در سال ۲۰۰۵ ، لیپزیگ آلمان
مرکز علمی فائنو در سال ۲۰۰۵ ، ولفسبرگ آلمان
مرکز مگی در بیمارستان ویکتوریا در سال ۲۰۰۶، کرکالدی، اسکاتلند
ایستگاه قطار سریع السیر ناپل در سال ۲۰۰۶، ناپل، ایتالیا
ترن هوایی در سال ۲۰۰۷ ، اینسبورگ اتریش
موزه هنر معاصر در کاگلیاری ایتالیا در سال ۲۰۰۷
پلی در زاراگوزای اسسپانیا در سال ۲۰۰۸
برجی در مارسی در سال ۲۰۰۹
موزه هنر جدید دانشگاه میشیگان در سال ۲۰۱۰
مرکز ورزشی المپیک آبی لندم در سال ۲۰۱۲
مرکز فرهنگی حیدر علیف در باکو آذربایجان ۲۰۱۲
هتل فرشته پاسارگاد در تهران ایران ۲۰۱۱ – ۲۰۱۷
طراح منتخب برج های فاز ۲ مجموعه برج میلاد تهران در مسابقه بینالمللی معماری پروژه فاز ۲ میلاد
(پیشتر اعلام شده بود که در مسابقه طراحی و معماری فاز دوم برج میلاد زها حدید مقام اول را کسب کرده و طراح منتخب این پروژه است.
ولی پس از اعلام برنده، برخی ارتفاع هتل پیشنهاد شده در این طرح را بیش از حد بلند و باعث مخدوش شدن دید برج میلاد عنوان کردند.
به همین دلیل اجرای این پروژه بر اساس طرح حدید با تأخیر روبرو شد و در فروردین ۱۳۹۵ و تنها چند روز پس از مرگ زها حدید، رئیس کمیته عمران شورای شهر عنوان کرد که طرح زها حدید کنار گذاشته شده است و در حال انتخاب طرح جدیدی هستند.)
افتخارات:
دریافت جایزه معماری پریتزکِر در سال ۲۰۰۴
دریافت جایزه بین المللی برای طراحی کلوپ پیک در هنگ کنگ در سال ۱۹۸۲
WAF World building of the Year, MAXXI Museum
Visionary of the Year, Harper’s Bazaar
Commandeur de l’ordre des arts et des lettres
Woman of the Year Outstanding Achivement award
RIBA Stirling Prize, MAXXI Museum
UNESCO Artist for Peace, Zaha Hadid
Time magazine ‘۱۰۰ Most Influential People in the World’, Zaha Hadid
Innovation & Design Awards, Conde Nast, MAXXI Museum
The Sunday Times ‘۱۰۰ Top International Companies’
Best Small Project Award, SEAOI, Burnham Pavilion
Structural Steel Design Awards, London Aquatics Centre
Structural Steel Design Awards, Glasgow Riverside Museum of Transport
She was also on the editorial board of the Encyclopædia Britannica
۲۰۱۳
Elected international member, American Philosophical Society
۲۰۱۳
۴۱st Winner of the Veuve Clicquot UK Business Woman Award
۲۰۱۲
Jury member for the awarding of the Pritzker Prize to Wang Shu in Los Angeles
۲۰۱۲
Jane Drew Prize for her outstanding contribution to the status of women in architecture
۲۰۱۰
RIBA Award (European Union), MAXXI Museum
۲۰۰۹
Architectural Digest (Spain) Editor’s Award
Innovation & Design Awards, Conde Nast, Zaragoza Bridge Pavilion
Praemium Imperiale, The Japan Art Association, Zaha Hadid
The Sunday Times ‘۱۰۰ Top UK Companies’
Retail Design Luminary, DDI Portfolio Awards
The Times ‘۵۰ People of the Decade’, Zaha Hadid
۲۰۰۸
Designer of the Year, Maison & Objet, Paris
Dedalo Minosse International Prize, BMW Central Building
Spirit of Achievement Award, New York
Honorary Degree from the Pratt Institute, New York
RIBA Award (European Union), Nordpark Cable Railway
Cityscape Award, Commercial / Mixed Use, Dubai Financial Market Towers
World Architecture Festival, Barcelona, Nordpark Cable Railway
Chicago Athenaeum Award, Chicago, Maggie’s Centre Fife
Forbes ‘۱۰۰ Most Powerful Women’, Zaha Hadid
۲۰۰۷
AIA UK Chapter Award, Maggie’s Centre Fife
Finalist, Mies van der Rohe Award, Phaeno Science Center
Thomas Jefferson Foundation Medal in Architecture, Zaha Hadid
Scottish Design Award, Best Public Building, Maggie’s Centre Fife
Travel & Leisure Design Awards, Nordpark Cable Railway
London Design Medal Outstanding Contribution for Design
Frame Magazine’s ‘Great Indoors’ Award, Lopez de Heredia Winery
Forbes ‘۱۰۰ Most Powerful Women’, Zaha Hadid
۲۰۰۶
Honorary Doctorate, Yale University, USA
Honorary Doctorate, American University of Beirut
RIBA Award (European Union), Phaeno Science Center
RIBA Jencks Award
AIA UK Chapter Award, Phaeno Science Center
Leading European Architects Forum, Phaeno Science Center
Academician, The International Academy of Architecture
۲۰۰۵
Honorary Fellow of Columbia University, New York
Member of the Royal Academy of Arts, London
Deutsche Architecture Prize ‘Building of the Year’, BMW Central Building
RIBA Stirling Prize Nomination, BMW Central Building
Gold Medal for Design, International Olympic Committee, Bergisel Ski Jump
Austrian Decoration for Science and Art, Vienna
Designer of the Year, Design 05 Miami
۲۰۰۴
Architect of the Year, Blueprint Award
RIBA Award (Worldwide), Rosenthal Centre for Contemporary Art
Laureate of the Pritzker Architecture Prize, Zaha Hadid
London Architect of the Year, London Architectural Biennale
۲۰۰۳
Mies van der Rohe Award, Car Park & Terminus Hoenheim North
۲۰۰۲
AIA UK Chapter Award, Car Park & Terminus Hoenheim North
AIA UK Chapter Honourable Mention, One-north Master Plan, Singapore
Red Dot Award, Car Park & Terminus Hoenheim North
Austrian State Architecture Prize, Bergisel Ski Jump
Tyrolean Architecture Award, Bergisel Ski Jump
Commander of the British Empire (CBE), Zaha Hadid
۲۰۰۱
Equerre d’Argent special mention, Car Park & Terminus Hoenheim Nord
۲۰۰۰
Honourable Member of the American Academy of Arts and Letters
Honorary Fellowship of the American Institute of Architects
RIBA Award, Mind Zone, Millennium Dome
۱۹۹۸
Honourable Member of the Bund Deutsches Architekten
۱۹۸۲
Gold Medal Architectural Design, British Architecture, 59 Eaton Place, London
منبع: ویکی پدیا