نتایج مسابقه معماری eVolo 2021 و درخشش یک تیم ایرانی
نتایج مسابقه معماری طراحی آسمان خراش و ساختمان های مرتفع eVolo 2021 منتشر شده است. نکته ی جالب توجه این است که در میان لیست برگزیدگان این رقابت بین المللی، یک تیم دانشجویی از ایران هم به چشم می خورد و طرح ارائه شده توسط این تیم ایرانی به سرپرستی استاد راهنما دکتر حبیب شاه حسینی و تیم طراحی متشکل از محدثه اسکندر زاده، اردلان کیاور، صبا صلاح پور و عطا راد توانسته است عنوان Honorable Mention را در پانزدهمین دوره از این رقابت بین المللی به خود اختصاص دهد.
اما در توضیح این طرح با عنوان ” Physarum Skyscraper Cleans Oceans Pollution ” یا آسمان خراش فیساروم (تصفیه کننده آلودگی اقیانوس ها) چنین آمده است:
با صنعتی شدن شهرها، وجود آلاینده ها به یکی از مشکلات جدی زیست محیطی جهانی تبدیل شده که باعث آلودگی خاک، آب، هوا، سطح اقیانوس و حتی سطوح زیرین آن شده است. هدف از شرکت در این مسابقه ارائه مکانیزمی معلق در سطح اقیانوس ها تحت عنوان آسمان خراش مراقبت های زیست محیطی است که بتواند پاسخی جهت رفع آلودگی های زیست محیطی انسان در هوا، روی آب و سطوح زیرین دریاها در یک زمان باشد.
در پروسه طراحی از نوعی جلبک زنده تک سلولی قارچ مانند، بنام Physarum با رفتاری حیوان گونه (با قابلیت هایی چون هوش بسیار بالا، قدرت خودترمیم شوندگی، حرکت و رشد سریع، سازگاری بسیار زیاد با محیط اطراف و نهایتا فنا ناپذیر بودن) که در اقیانوس ها زندگی می کند به عنوان عنصر اصلی تشکیل دهنده آسمانخراش مورد مطالعه استفاده گردید.
دغدغه اصلی طراحی، ترکیب پوشش جلبکی با یک ساختار مستحکم به عنوان سازه اصلی بود که به جای استفاده از بتن و فولاد به علت تجدید ناپذیر بودن آن ها، از ساختار سازه مرجانی (ارگانیک، تجدیدپذیر و مستحکم) استفاده گردید. در نهایت، جلبک های Physarum که منشاء رشدشان از خود اقیانوس می باشد، از سازه مرجانی بالا رفته و کل سازه را احاطه می کنند.
ساختار کلی آسمانخراش بدین شکل است که ابتدا بخشی از سازه مرجانی (دستکاری شده توسط انسان) روی سطح اقیانوس تشکیل می شود و بعد ها کم کم هم از قسمت بالا و هم قسمت پایین (زیر اقیانوس) به صورت عمودی و تحت کنترل رشد کرده و ساختار مرجانی به ارتفاع ۶۰۰ متر شکل می گیرد. این ساختار به خاطر بدنه ارگانیک و متخلخلی که دارا می باشد، خاصیت تصفیه گر دارد. به تبعیت رشد ساختار مرجانی، یک نوع پوشش جلبکی (physaru) نیز این ساختار را احاطه می کند. در مرکز این ساختار یک محفظه جلبکی تعبیه می شود که مکنده هایی در کل سازه از آن منشعب شده است. بعد از تشکیل سازه مرکزی، گوی های تصفیه کننده که شبیه حباب بوده و از چهار لایه، لایه زیرین جلبکی، لایه دوم (المان های پروازی و همچنین تامین کننده انرژی، محل اتصال نانو ربات ها، لایه سوم ساختار پوششی و لایه خارجی شفاف حباب گونه تشکیل شده ساختار مرجانی را احاطه می کنند. این گوی ها نقش تصفیه هوا، سطح آب و زیر آب اقیانوس را ایفا کرده و چون لایه ای از جنس جلبک دارند قابلیت رشد و حرکت داشته و در مواقع برخورد با یک مانع، توانایی مقاومت و همچنین ترمیم بافت آسیب دیده را دارند. گوی های جلبکی توسط سازه مرکزی شارژ شده و وقتی به شارژ حداکثری رسیدند، از سازه جدا شده و توسط نانو ربات هایی که در بدنه (لایه دوم) قرار دارند به صورت معلق، در هوا، سطح و کف آب اقیانوس حرکت کرده و عمل تصفیه را انجام می دهند. تصفیه گوی ها به دو صورت اتفاق می افتد: آلودگی های ناشی از استخراج نفت و کارخانجات و… توسط خود گوی بازیافت شده و زباله های پلاستیکی سطح و کف اقیانوس توسط حفره هایی که در گوی ها در نظر گرفته شده جذب و به قسمت محفظه جلبکی موجود در سازه مرکزی تخلیه می شوند. گوی ها هروقت تخلیه انرژی شدند به سمت سازه مرکزی برگشته، توسط مکنده هایی موجود در سازه مرکزی، جذب و آلودگی های جمع شده را به محفظه جلبکی انتقال می دهند. در قسمت سطح اقیانوس که ابتدا بخش از سازه مرجانی هم تشکیل شده بود یک کره به عنوان مرکز کنترل و بازیافت آسمانخراش تعبیه شده که متصل به محفظه جلبکی بوده و عمل بازیافت را انجام می دهد. این کره بازیافت کننده توسط نوعی سازه فضا کار پوشش داده شده که با توجه به عرض زیاد آسمان خراش در آن قسمت، روی سطح اقیانوس سایه ایجاد می کند.
از قابلیت های این آسمانخراش می توان به خاصیت سازگاری آن با محیط زیست، تصفیه کنندگی آن (هوا، روی آب و زیر آب در یک زمان)، قابلیت تکثیر، خودران بودن، ذخیره انرژی، قابلیت تغییر شکل و تغییر موقعیت در برابر موانع، خود ترمیم شوندگی و خود رشد کنندگی آن و و نهایتا جلوگیری از warming global اشاره کرد.
لازم به ذکر است رتبه اول مسابقه معماری طراحی آسمان خراش و ساختمان های مرتفع eVolo در سال ۲۰۲۱ میلادی را یک تیم اوکراینی با عنوان ” Living Skyscraper For New York City ” به خود اختصاص داده است! طرح ارائه شده توسط این تیم در مسابقه eVolo 2021 به بررسی استفاده از درختان اصلاح ژنتیکی شده برای تبدیل آنها به آسمان خراش های زنده به عنوان فضاهای سبز قابل سکونت در شهرها، می پردازد.
مجله eVolo یک ژورنال تخصصی در حوزه طراحی معماری است که بر پیشرفت های تکنولوژیکی، پایداری و همچنین طراحی نوآورانه در قرن ۲۱ میلادی تمرکز دارد. هدف این مجله، انتشار و بحث پیرامون ایده های ارزشمندِ تولید شده در مدارس و استودیوهای معماری در سراسر نقاط جهان می باشد. اما مسابقه طراحی آسمان خراش eVolo به عنوان یکی از معتبرترین جوایز معماری جهان پیرامون معماری بلندپروازانه و ایده آل گرا از سال ۲۰۰۶ میلادی پایه گذاری شده است!
شرکت کنندگان در این رقابت بین المللی، بایستی به پیشرفت های حاصل در تکنولوژی، سیستم های پایدار و همچنین تلاش برای حل مشکلات اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی شهر معاصر و همچنین بهبود شاخص های کیفیت زندگی ساکنان توجه ویژه ای داشته باشند. مسابقه طراحی آسمان خراش eVolo تلاشی در جهت تعامل هر چه بهتر فضای عمومی و خصوصی و نقش فرد در ایجاد یک جامعه ی عمودی پویا و سازگار است.
منبع: evolo
